Đơn Hàng 10 Triệu Tệ

Tôi mang về cho làng một đơn hàng trị giá mười triệu tệ, lợi nhuận ít nhất cũng cả một triệu, nhưng khi đến lúc ký hợp đồng, bọn họ phát hiện trong hợp đồng có khoản 2% phí trung gian phải trả cho tôi, lập tức ai nấy đều trừng mắt đỏ hoe.

“Mỗi ngày người đổ mồ hôi hột ra đồng, cuốc đất, đan giỏ, con mẹ nó cậu chỉ chạy tới chạy lui, động vài câu nói đã kiếm được mấy chục vạn? Miệng cậu mạ vàng chắc?”

“Đồ của chúng ta bán được giá cao, chứng tỏ đồ chúng ta tốt, chất lượng tốt! Có liên quan gì đến cậu đâu?”

“Tiểu Thông à, theo tôi thấy, cậu lấy tạm một hai ngàn tiền công tượng trưng thôi, thế là được rồi.”

Tôi cười khổ, cầm hợp đồng rời đi trong dáng vẻ thản nhiên.

Toàn trấn này đâu chỉ có mỗi các người làm nghề này, tôi hà tất phải treo cổ trên một cành cây chứ?

1

Sau bao ngày mòn mỏi chờ đợi, cuối cùng tôi cũng nhận được hợp đồng do ông chủ Smith gửi từ nước ngoài.

Nội dung rất đơn giản — giao hàng thủ công trị giá một triệu đô la Mỹ đúng hạn.

Nhìn con dấu đỏ chót trên hợp đồng, tôi hít sâu một hơi.

Tôi vui cho bà con trong làng, và cũng vui cho chính mình.

Vì vụ làm ăn này, bà con ít nhất cũng sẽ kiếm được năm sáu triệu tệ, còn tôi, tính ra cũng có khoảng hai trăm ngàn tiền công.

Thương vụ này đáng làm, mà tôi cũng sẵn lòng làm.

2

Làng tôi là một ngôi làng bình thường như bao làng quê khác trong hàng vạn ngôi làng truyền thống.

Không quá nghèo túng, nhưng cũng chẳng thể gọi là giàu có.

Do điều kiện đất đai, mọi người chỉ trồng được vài loại cây lương thực đơn giản,

làm nông, tuy không đói nghèo nhưng cũng chẳng khá giả gì.

Tôi và cha tôi đều sinh ra, lớn lên ở đây, nên vẫn còn chút tình cảm với nơi này.

Tôi luôn nghĩ: một người giàu không tính là giàu, phải là cả làng cùng khá lên mới đáng quý.

Nửa năm trước, trong một chuyến du lịch nước ngoài, tôi vô tình phát hiện một cơ hội kinh doanh — đồ thủ công mỹ nghệ.

Tôi nhận ra, những sản phẩm “thủ công tinh xảo” bán trong các cửa hàng hay quầy ở nước ngoài, phần lớn chỉ là chơi đùa về màu sắc, nếu bỏ lớp sơn và họa tiết đi, phần nền của chúng tầm thường đến mức… ngay cả trẻ con mười mấy tuổi cũng làm được.

Nếu những thứ bình thường như vậy còn bán được “giá trên trời” ở nước ngoài, thì đồ làng tôi làm — khéo léo, tinh xảo hơn nhiều — sao lại không thể?

Nghĩ vậy, tôi vội liên lạc với cha, bảo ông gửi cho tôi vài bức ảnh giỏ tre, rổ mây, cùng những lọ gốm, chum sành mà dân làng tự làm.

Rồi tôi mang theo những hình ảnh đó, gõ cửa ông chủ Smith, một nhà phân phối nước ngoài.

Sau nhiều lần thuyết phục và bàn bạc, Smith cuối cùng đồng ý hợp tác với tôi — dù chỉ là đầu tư thử một phần, nhưng ông vẫn chuyển cho tôi hơn một triệu đô làm vốn.

Tính ra tiền Trung, là mười triệu tệ.

Mười triệu! Đừng nói dân làng, ngay cả tôi cũng chưa từng thấy số tiền thật nào lớn đến thế.

Ký xong hợp đồng, tôi lập tức về làng.

Tin này vừa lan ra, trưởng thôn và bà con ai nấy đều mừng rỡ, khi tiễn tôi đi, trưởng thôn còn dẫn mấy cán bộ ra tận đầu làng, hết lời khen “đứa nhỏ này thật có tiền đồ”.

3

Tôi hít sâu, xem kỹ lại hợp đồng — đa phần là những điều khoản đã bàn bạc kỹ, không có gì ép buộc.

Chỉ là, theo yêu cầu bên đối tác nước ngoài, trong hợp đồng có ghi rõ một mục “phí trung gian”.

Nói đơn giản, phí trung gian là tiền trả cho người đứng giữa — như tôi.

Dù sao tôi cũng phải chạy đi chạy lại, liên hệ, tự bỏ tiền túi lo công việc, chẳng lẽ lại phải làm không công, còn bỏ tiền ra sao?

Tính kỹ ra, phần lớn tiền đó tôi đã chi vào các khoản giao dịch bình thường rồi. Nên 2% ấy tôi nhận hoàn toàn yên tâm, sau khi trừ chi phí, tôi còn lại chẳng đáng bao nhiêu.

Người làm kinh doanh thì đều “vô lợi bất vi, nhưng tôi lại làm vì tình nghĩa.”

Không vì bản thân kiếm chác, chỉ muốn bà con kiếm được nhiều hơn.

Nghĩ rằng dân làng hẳn sẽ hiểu cho tôi — vì so với số tiền họ kiếm được, khoản của tôi nhỏ bé chẳng đáng kể.

Thấy hợp đồng không có vấn đề gì, tôi liền ký dứt khoát.

Không nghỉ ngơi được bao lâu, sáng hôm sau tôi đã mang hợp đồng trở về làng.

Chỉ cần ký xong, coi như việc hoàn tất.

Đến lúc đó, giao tiền, giao hàng, nhà nhà đều có thể kiếm lời to — chuyện tốt như “bánh từ trên trời rơi xuống”, còn ở đâu ra nữa?

4

Khi tôi đẩy cửa bước vào, trưởng thôn và mấy ông bác đã chờ sẵn.

Tôi đặt hợp đồng lên bàn, vài cái đầu lập tức cúi xuống, đối chiếu từng dòng.

Chỉ trong lúc tôi ra ngoài hút điếu thuốc, khi quay lại, sắc mặt họ đã trầm hẳn xuống.

Theo lý thì hợp đồng đâu có vấn đề gì, chẳng lẽ có điều khoản ẩn nào sao?

Tôi hơi nhíu mày:

“Sao vậy, hợp đồng có chỗ nào không ổn à?”

Trưởng thôn ngẫm nghĩ một lát:

“Hợp đồng thì không có vấn đề…”

“Chỉ là, cậu nói xem cái gọi là phí trung gian này là cái gì? Chúng tôi ký nhiều hợp đồng rồi, sao hợp đồng nào cũng chẳng có, riêng cái này lại có?”

“Hơn nữa, tỷ lệ này cũng lớn quá đi! 2% nghĩa là sao? Tức là chúng ta kiếm mười triệu, phải trích ra hai trăm ngàn cho cái phí này à? Tiền này là cho ai?”

“Nếu cậu không nói rõ, chúng tôi không thể đem lợi ích cả làng ra đánh cược mà ký cái hợp đồng này đâu.”

Tôi thở phào, nở nụ cười:

“À, thì ra là chuyện này.”

“Trưởng thôn, có lẽ mọi người chưa rõ, cái phí trung gian này nói trắng ra chính là phí giới thiệu, từ xưa đến nay đều như vậy. Lần trước không ghi, lần này ghi là vì công ty nước ngoài họ cẩn thận hơn, muốn liệt kê hết mọi yếu tố để đảm bảo quyền lợi ba bên.”

“Người trung gian của vụ này là tôi. Tôi chạy tới chạy lui, lo hết từ liên hệ nước ngoài đến sắp xếp vận chuyển, bao nhiêu công sức, bao nhiêu chi phí. Đến gọi điện ở cửa hàng tạp hóa trong làng người ta còn lấy hai tệ, tôi lấy chút phí chẳng có gì sai.”

“Còn về tỷ lệ, luật quy định tối đa 5%, nhưng tôi cân nhắc thực tế, chỉ lấy 2%, đủ lo lót các khoản cần thiết, bản thân tôi chẳng còn lại bao nhiêu đâu.”

“Mọi người yên tâm, chúng ta cùng là người trong làng, tôi tuyệt đối không bao giờ lấy của bà con một xu nào…”

Chưa dứt lời, trưởng thôn đập mạnh bàn, cắt ngang:

“Không lấy của bà con tiền à?”

“Tôi hỏi cậu, số tiền đó có phải bị trừ trong khoản mười triệu người ta hứa cho chúng ta không? Tức là, cậu lấy hai trăm ngàn, thì bà con chỉ còn lại chín triệu tám đúng không?”

“Nói cách khác, vốn dĩ cả làng được chia năm trăm vạn, giờ chỉ còn bốn trăm tám mươi vạn phải không?”

“Cậu lấy nhiều vậy, lương tâm đâu? May mà chúng tôi chưa ký, tôi nói thẳng — cái gì mà phí trung gian, chúng tôi không chấp nhận! Hợp đồng này không ký nữa! Đừng nói cậu, ngay cả cha cậu trước đây buôn bán với chúng tôi cũng chưa bao giờ giở mánh khóe kiểu này!”

Tôi nhìn gương mặt ông đỏ bừng vì tức, gân cổ nổi lên, ngẩn người ra.

Mọi chuyện… sao lại khác hẳn với điều tôi tưởng tượng vậy?

Tiếp đó, những tiếng người khác lên án tôi cũng lọt vào tai:

“Thực ra Vệ Thông là muốn ăn hoa hồng chứ gì? Bụng to quá rồi đấy! Hai trăm ngàn mà nói nuốt là nuốt à?”

“Cậu nói đúng! Chứ sao trưởng thôn lại giận thế? Mỗi ngày mặt hướng đất lưng hướng trời làm lụng cực khổ là chúng tôi, người ta chỉ cần ngồi văn phòng nói vài câu, lướt lướt mạng là hai trăm ngàn vào tay!”

“Lợi nhuận khủng như thế, thế tôi còn nặn đất làm gì? Tôi cũng nên vào văn phòng tán dóc thôi!”

“Thằng Vệ Thông này giới thiệu làm ăn cho bọn mình thì tình nghĩa ghi nhận, tính nó vốn không xấu, nhưng đúng là cũng hơi đen quá rồi đó!”

“Biết là nó muốn kiếm tiền, nhưng không ngờ lại tham đến mức này!”

Nghe những lời đó, ngực trưởng thôn càng ưỡn cao, như thể việc ông ta từ chối ký hợp đồng, từ chối hợp tác với tôi chính là một hành động “trừ hại cho dân”.

Thấy sắc mặt tôi khó đoán, ông ta hạ giọng xuống, ra vẻ khuyên nhủ:

“Tiểu Thông à, cậu nhận tiền thì bọn tôi hiểu thôi, nhưng nghĩ lại xem — cậu lấy nhiều quá rồi đấy. Hai trăm ngàn đó mà chia đều cho mọi người trong thôn thì vẫn còn dư để chia tiếp nữa cơ.”

“Thế này nhé, cậu nghe lời tôi một câu: hoặc là khoản tiền này tạm thời chưa nhận, coi như thôn còn nợ cậu, chờ khi nào cậu giới thiệu được mối khác thì trả; hoặc là cậu chỉ lấy tượng trưng tám trăm hay một ngàn thôi, được không?”

“Còn nói thẳng một câu, cho dù cậu không hợp tác với bọn này, thì sau này bố cậu chẳng phải vẫn phải làm ăn với chúng tôi sao? Người cùng làng cả, đừng làm căng quá — không thì tự chịu hậu quả đấy!”

(Còn tiếp)